به‌دنبال اعلام تأخیر نشست استانبول در مورد روند صلح افغانستان، وزارت امور خارجه‌ ترکیه گفت فردا جمعه ۳ اردیبهشت / ۲۳ آوریل نشست سه‌جانبه‌ای میان افغانستان، ترکیه و پاکستان برگزار خواهد شد. این نشست در سطح وزیران امور خارجه‌ سه کشور در استانبول برگزار می‌شود. وزارت خارجه افغانستان نیز گفته است موفقیت روند صلح افغانستان، از سرگیری مذاکرات میان کابل و گروه طالبان، تقویت توافق‌های منطقه‌ای برای پشتیبانی از روند صلح، نقش ترکیه و پاکستان در مسئله افغانستان و تقویت روابط سه‌جانبه دستور کار این نشست است. محمدحنیف اتمر، وزیر امور خارجه افغانستان امروز (پنج‌شنبه) برای شرکت در این نشست عازم ترکیه شد. وزارت خارجه‌ ترکیه گفته است در حاشیه‌ این نشست سه‌جانبه، مولود مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه‌ این کشور با همتایان افغانستانی و پاکستانی‌ خود نیز دیدار و گفت‌وگو می‌کند. پیش از این چاووش‌اوغلو گفته بود نشست استانبول در مورد صلح افغانستان به بعد از ماه رمضان و عید فطر موکول شده است. به‌گفته او تصمیم در مورد تعویق برگزاری نشست استانبول به‌دلیل اعلام رسمی خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان گرفته شده است. نشست استانبول قرار بود شنبه ۴ اردیبهشت / ۲۴ آوریل برگزار شود و تا ۱۴ اردیبهشت / ۴ مه ‌ادامه یابد.

یوشیهیده سوگا، نخست‌وزیر ژاپن پنج‌شنبه ۲۲ آوریل همزمان با آغاز نشست مجازی اقلیمی به میزبانی ایالات متحده اعلام کرد که برنامه تعهد ملی این کشور در راستای مقابله با تغییرات اقلیمی را بهبود خواهد بخشید. یوشیهیده سوگا اعلام کرد که ژاپن تا سال ۲۰۳۰، انتشار کربن را نسبت به سطح انتشار در ۲۰۱۳، ۴۶ درصد کاهش خواهد داد و برای رسیدن به هدف ۵۰ درصد تلاش خواهد کرد. هدف قبلی ژاپن کاهش سطح انتشار ۲۶ درصدی نسبت به ۲۰۱۳ بود. ژاپن اکتبر سال گذشته اعلام کرده بود که تا ۲۰۵۰ میزان انتشار را به صفر می‌رساند. ژاپن نخستین اقتصاد بزرگ جهانی بود که برنامه اقلیمی‌اش پس از توافق پاریس را سال گذشته، فروردین ۱۳۹۹ رونمایی و اعلام کرد که سطح انتشار گازهای گلخانه‌ای‌اش را تا ۲۰۳۰، ۲۶ درصد نسبت به سطوح مربوط به ۲۰۱۳ کاهش خواهد داد.. فعالان محیط زیست آن را «شرم‌آور» خواندند. هدف جدید در روز زمین، روز آغاز نشست اقلیمی ۴۰ کشور دنیا به دعوت جو بایدن رئیس‌جمهوری ایالات متحده اعلام می‌شود.

نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر، پنج‌شنبه دوم اردیبهشت در پستی اینستاگرامی از ابلاغ حکم اعدام برای دو زندانی سیاسی به اتهام «سب‌النبی» در زندان اراک خبر داد. به نوشته نرگس محمدی یکی از این زندانیان، یوسف مهراد، به اتهام «سب النبی» و «توهین به مقدسات» به اعدام محکوم شده است. یوسف مهراد پدر سه کودک خردسال و اهل اردبیل است. یوسف مهراد ساعت ۶ صبح یک‌شنبه چهارم خرداد ۱۳۹۹ توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی‌اش واقع در اردبیل بازداشت و به اراک منتقل شد. به نوشته نرگس محمدی این زندانی سیاسی دو ماه در سلول انفرادی نگهداری شده و به مدت هشت ماه امکان تماس با خانواده و خبررسانی در مورد وضعیتش به آنها نداشته است. علاوه بر صدور حکم اعدام، شعبه یک دادگاه انقلاب اراک از بابت پرونده دیگری که اتهامات یوسف مهراد «تبلیغ علیه نظام»، «تشکیل گروه»، «توهین به بنیانگذار انقلاب» و «توهین به رهبری» عنوان شده، در تاریخ سوم خرداد ماه سال جاری جلسه دادگاه رسیدگی به این اتهامات را تعیین کرده است. هویت و اتهامات فرد دوم که در زندان اراک به اعدام محکوم شده فعلا مشخص نیست. بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران مستقر در نروژ که موارد نقض حقوق بشر در زمینه اعدام را ثبت و مستندسازی می‌کند، در سال ۲۰۲۰ دست‌کم ۲۶۷ نفر در ایران اعدام شده‌اند. بر اساس گزارش همین سازمان حداقل ۱۷۶ مورد از اعدام‌های ایران در سال ۲۰۲۰ رسماً اعلام نشده‌ است.

سوزاندن زغال‌سنگ به عنوان منبع انرژی بزرگ‌ترین منبع انتشار دی‌اکسید کربن در جهان است. علی‌رغم بحران اقلیمی و تعهد کشورها طبق توافق پاریس برای مقابله با گرمایش زمین، تقاضا برای زغال‌سنگ یک سال پس از کاهش آن به خاطر همه‌گیری کرونا و محدودیت‌های وضع‌شده مربوطه، قرار است در سال جاری ۴,۵ درصد افزایش یابد. آژانس بین‌المللی انرژی این داده‌ها را منتشر کرده و فاتح بیرول، مدیر این آژانس، در بیانیه‌ای گفت: «این هشداری جدی است که بهبود اقتصادی از بحران کووید در حال حاضر ابداً برای اقلیم ما پایدار نیست». این داده‌ها در آستانه اجلاس اقلیمی مجازی به میزبانی ایالات متحده با حضور ۴۰ کشور جهان منتشر شده اند که پنج‌شنبه و جمعه، ۲۲ و ۲۳ آوریل برگزار می‌شود. چین، بزرگ‌ترین آلاینده جهان استفاده زیادی از زغال‌سنگ می‌کند. آمریکا، دومین آلاینده بزرگ نیز در دوران دونالد ترامپ بار دیگر به زغال‌سنگ روی آورده بود. در آلمان نیز معدن‌های زغال‌سنگ بارها صحنه اعتراض فعالان محیط زیست شده است. بسیاری دیگر از کشورها به ویژه کشورهای فقیرتر نیز از زغال‌سنگ به عنوان ارزان‌ترین سوخت فسیلی استفاده می‌کنند. به همین خاطر زغال‌سنگ یکی از مهم‌ترین نقطه‌های تصمیم‌گیری بر سر یک استراتژی موثر برای مقابله با گرمایش زمین است. یک نکته امیدوارکننده آن است که در ۲۰ سال اخیر، شمار نیروگاه‌های زغال‌سنگی که بسته شده اند، از شمار آنهایی که افتتاح شده اند افزون‌تر بوده است. اکنون تأثیرات مخرب گرمایش زمین آشکار شده‌اند: در افزایش روند ذوب یخ‌ها و بالا آمدن سطح آب دریا، در طوفان‌ها و چرخندهای بی‌سابقه، در باران‌های سیل‌آسای دیده‌نشده، افزایش بیابان‌زایی، از دست رفتن محیط زیست بکر، افزایش آتش‌سوزی‌های طبیعی، از دست رفتن صخره‌های مرجانی و ...به گفته دانشمندان، ما در وضعیت اضطراری اقلیمی به سر می‌بریم و برای داشتن هر گونه بختی در مقابله مؤثر با تغییرات اقلیمی، انتشار گاز کربنی تا پایان همین دهه باید به شکل معنادار و قابل توجهی کاهش پیدا کند.

جو بایدن رئیس‌جمهوری ایالات متحده به زودی نسل‌کشی ارمنیان به دست امپراتوری عثمانی را به رسمیت خواهد شناخت. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقام‌های آمریکایی پنج‌شنبه ۲۲ آوریل / دوم اردیبهشت این خبر را منتشر کرد. بایدن در زمان کارزارهای انتخاباتی این وعده را داده بود. دولت ترکیه به ریاست جمهوری رجب طیب اردوغان همچون دولت‌های پیشین آنکارا به‌شدت مخالف چنین اقدامی است و به‌رسمیت شناخته شدن نسل‌کشی ارمنیان رابطه تنش‌آلود بین واشنگتن و آنکارا را بیش از پیش به تنش دچار خواهد کرد. به همین دلیل مقام‌های آمریکایی به آسوشیتدپرس گفته‌اند که بایدن هنوز ممکن است نظرش را تغییر دهد. باراک اوباما نیز ۲۰۰۸ در کارزارهای انتخاباتی وعده این کار را داد اما در دوران ریاست‌جمهوری به آن عمل نکرد. یک گروه صدنفره از اعضای مجلس نمایندگان چهارشنبه ۲۱ آوریل در نامه‌ای به بایدن خواسته بودند که اولین رئیس‌جمهور آمریکایی باشد که نسل‌کشی ارمنیان در دوران جنگ جهانی اول را به رسمیت بشناسد: «سکوت شرم‌آور دولت ایالات متحده درباره واقعیت تاریخی نسل‌کشی ارمنیان بیش از حد به درازا کشیده است». در جریان جنگ جهانی اول، حزب حاکم «کمیته اتحاد و پیشرفت» امپراتوری عثمانی به کشتار سیستماتیک ارمنیان، جابجایی اجباری آنها و مسلمان‌سازی اجباری آنها دست زدند و بر اساس تخمین‌ها، تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن در جریان این نسل‌کشی جان دادند. اگرچه کنگره آمریکا (مجلس نمایندگان و سنا) نسل‌کشی ارمنیان را به‌رسمیت شناخته، حکومت آمریکا به‌طور رسمی تا کنون چنین موضعی نگرفته است. تا امروز دولت‌ها و پارلمان‌های ۳۲ کشور این نسل‌کشی را به رسمیت شناخته‌اند.

به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک روسیه، میخائیل اولیانوف، نماینده دائم این کشور در سازمان‌های بین‌المللی در وین پنج‌شنبه ۲ اردیبهشت / ۲۲ آوریل اعلام کرد طرف ایرانی گفته است فهرست تحریم‌هایی را که آمریکا در چارچوب مذاکرات وین آماده لغو آن‌ها برای احیای برجام است، باید گسترش یابد. پیش از این یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا گفته بود که ایالات متحده در مذاکرات غیرمستقیم در وین لیستی از تحریم‌هایی را که آماده است لغو کند تا ایران را به برجام بازگرداند، به ایران تقدیم کرده است. میخائیل اولیانوف گفت: «در واقع، طوری که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد در جریان مذاکرات وین طرف آمریکایی از طریق نمایندگان اتحادیه اروپا که به‌عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام عمل می‌کنند، فهرست تحریم‌هایی که واشنگتن آماده لغو آن‌ها است را به هیئت ایرانی تقدیم کرده است. طرف ایرانی آشکارا نشان داده است که این کافی نیست و لیست مجازات‌های لغوشده باید گسترده‌تر باشد.» آخرین نشست کمیسیون مشترک برجام سه‌شنبه ۳۱ فروردین / ۲۰ آوریل برگزار شد و نمایندگان هیئت‌های شرکت‌کننده برای مشورت بیش‌تر به کشورهای خود بازگشتند. قرار است این مذاکرات هفته آینده پی گرفته شود.

نایب رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت تحریم‌ها و بحران اقتصادی روش‌های بانکداری در ایران را دگرگون کرده است. بانک‌ها به جای تخصیص وام به واحدهای تولیدی به سمت بنگاه‌داری رفته‌اند. نیما بصیری تهرانی گفت: «با توجه به شرایط اقتصادی، روش بانکداری در این کشور تغییر کرده است. ‌بانک‌ها هریک برای خود بنگاه‌های اقتصادی شدند و وقتی دولت یا همان بانک مرکزی این اجازه را داده تا به سمت فعالیت‌های سودده سوق پیدا می‌کند، دیگر جذابیتی برای او ندارد که من تولیدکننده به او سود پرداخت کنم. درحالی که همان پول را به بازار سکه، ارز و بیمه می‌برد و سود بیشتری کسب می‌کند. واقعا وضعیت غیرقابل قبولی است که هر بانکی یک شرکت بیمه هم دارد حتی شرکت‌های لیزینگ راه‌اندازی می‌کنند و خرید و فروش خودرو انجام می‌دهند یا خرید و فروش ملک و ارز می‌کنند. بنابراین دیگر دلیلی ندارد که از تولیدکننده و صنعت‌گر حمایت کنند یا پول خود را در اختیار آنها بگذارند. برای بانک فرقی نمی‌کند تولیدکننده ورشکست شود یا نشود، وقتی یک بنگاه مجبور به سودآوری باشد به این نقطه هم می‌رسد.»

عباس آخوندی، وزیر سابق راه و شهرسازی نسبت به خروج سرمایه از کشور هشدار داد و گفت: «در سه سال گذشته حدود ۱۵ میلیارد دلار صرف خرید خانه در خارج شده است. این به مفهوم خروج سرمایه بسیار سنگین از کشور بوده درحالیکه ورود سرمایه حدود صفر است.» آخوندی در ادامه مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت: «آیا رشد اقتصادی ما از طریق تجارت بوده است؟ یا محیط کسب و کار خوبی داشتیم؟ نمی‌توانیم بگوییم که رقابت‌پذیر بودیم و یا رشد اقتصادی ما از دانش فنی بوده است. بنابراین پول نفت موجب رشد اقتصادی بوده است که پس از تحریم‌ها در بیرون می‌ماند و معادل آن ریال توزیع می‌شود که آن نیز تورم ایجاد می‌کند.» وزیر سابق راه و شهرسازی گفت منافع عده‌ای در تداوم تحریم‌های اقتصادی است و لذا خواهان حفظ وضع موجودند: «وقتی ما در ۱۶ سال اخیر تحریم شدیم بحث «دور زدن تحریم‌ها» را مطرح کردیم که اصلا مجانی نیست و برای کشور هزینه‌زا است. ما مجبور می‌شویم در صادرات، کالای خود را به جای دیگر ببریم یا عنوان آن را تغییر دهیم، سیستم بیمه آن را عوض می‌کنیم که همه اینها تقریبا ۲۰ تا ۳۰ درصد برای ما هزینه دارد یعنی اگر میزان تجارت ما بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیارد دلار باشد، سالانه ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار هزینه تجارت ما می‌شود. این هزینه از جیب مردم است اما عده‌ای در آن ذینفع هستند.» به گفته آخوندی تاکنون برای دور زدن تحریم‌ها بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار هزینه شده است: «این یعنی فساد بزرگ. این ذینفعان با شعارهای مختلف به دنبال حفظ شرایط موجود هستند. متاسفانه فساد به شدت گسترش یافته و بر اقتصاد ایران سایه افکنده است.»

سایت «بیداران» و منابعی دیگر خبر داده‌اند که حرکاتی در گورستان خاوران مشاهده می‌شود که ممکن است در راستای تلاش همیشگی حکومت برای از بین بردن این نماد یادآور کشتار بزرگ در تابستان ۱۳۶۷ باشد. این گورستان مدفن بخشی از زندانیان سیاسی اعدام شده است، جایی است که خانواده‌های اعدام شدگان به مناسبت‌های مختلف در آن گرد می‌آیند. سایت «بیداران» نوشته است: «از چند روز پیش چهار قبر جدید در خاوران مشاهده شده است. در گورستانی که زنان و مردانی به جرم دگراندیشی در دهه ۶۰ اعدام شده اند. اینجا مکانی است با سطحی مسطح که علامت و نشانی بر آن نیست، علامت و نشان ها را شبی در بهمن ۱۳۷۸ با بولدوزر به یغما بردند. این چهار گور در این گورستان «غیررسمی» و «لعنت شده» حامل چه پیام و رخدادی است؟» بیداران در ادامه نوشته است: «گفته می شود که این گورهای جدید مربوط به مردگان بهائی است در حالی که آنها در همسایگی خاوران گورستان خود را دارند. می شنویم که آنها نه تنها تمایلی نسبت به دفن مردگان خود بر روی مردگان دیگر نداشته و ندارند بلکه به این دستور اعتراض هم کرده اند.» حفر گورهای جدید در خاوران این نگرانی را در میان خانواده‌های زندانیان سیاسی پراکنده که حکومت در حال به کار بستن ترفند جدیدی برای تغییر چهره گورستان و در نهایت از میان بردن آن است آن هم در شرایطی که جمع شدن خانواده‌ها در آن به خاطر محدودیت‌های کرونایی مشکل شده است.

روابط عمومی قرارگاه حمزه سیدالشهدا سپاه پاسداران صبح پنجشنبه ۲ اردیبهشت در اطلاعیه‌ای از درگیری سپاه با گروه‌های کرد در مریوان در استان کردستان خبر داد‌. بر این اساس این درگیری ساعت بیست و پنج دقیقه شامگاه چهارشنبه اتفاق افتاد و در جریان آن، دو نفر از اعضای سپاه و دو نفر از مخالفان مسلح کشته شدند. از تعداد مجروحان اطلاعی در دست نیست. سپاه پاسداران می‌گویند مخالفان مسلح به مرز گریختند. در ماه‌ها و سال‌های گذشته سپاه پاسداران بارها در مریوان با پژاک درگیر شده است. گروه پژاک، (حزب حیات آزاد کردستان) اهداف مشترکی با حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌ک‌ک) دارد و با عملیات مسلحانه در سطح کردستان ایران فعال است. در سال‌های ۹۷ و ۹۸ پژاک چندین عملیات مسلحانه علیه سپاه پاسداران در مریوان انجام داده است. در یکی از بزرگ‌ترین این عملیات ۱۹ تن از اعضای سپاه پاسداران در روستای دری از توابع شهرستان مریوان کشته و مجروح شدند. آمریکا، ترکیه و ایران این گروه را تروریستی اعلام کرده‌اند.

حسین تنهایی، رئیس اتاق بازرگانی ایران و کره جنوبی چهارشنبه یکم اردیبهشت اعلام کرد که سئول ۳۰ میلیون دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط بانک‌های کره جنوبی را برای خرید واکسن کووید -۱۹ آزاد کرده است. تنهایی یادآوری کرد: «مقرر شده بود یک میلیارد دلار بدهی این کشور به صورت نقدی به ایران پرداخت شود، اما تاکنون در عمل شاهد اجرای آن نبوده‌ایم.» منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی حدود هفت میلیارد دلار اعلام شده است. رئیس اتاق بازرگانی ایران و کره جنوبی گفت: «مذاکرات برجام از اهمیت بالایی برخوردار است، در صورت اجرایی شدن این توافقنامه روند بازگشت بدهی کره جنوبی به ایران تسهیل شده و سرعت می‌یابد.» چونگ سیه-کیون، نخست وزیر کره جنوبی دوشنبه هفته گذشته (۲۳ فروردین) در سفر به ایران اعلام کرد که باید هفت میلیارد دلار دارایی‌های مسدود شده ایران در این کشور به سرعت آزاد شود. نخست‌وزیر کره جنوبی گفت: «من قبلاً گفته‌ام که این پول، پول ایران است و باید به صاحب آن برگردانده شود. بهتر است راهی پیدا شود و سریع این مبلغ را برگردانیم.»

رئیس پارلمان سوریه اعلام کرد بشار اسد رسماً درخواست نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری آتی این کشور را به دیوان عالی قانون اساسی سوریه ارائه داد. درخواست اسد، ششمین درخواست برای نامزدی در این انتخابات است. رئیس پارلمان سوریه یکشنبه گذشته در جریان نشست فوق‌العاده پارلمان اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری سوریه در خارج از این کشور ۲۰ مه /۳۰ اردیبهشت و در داخل کشور نیز ۲۶ مه/۵ خرداد برگزار می‌شود. رئیس پارلمان از نامزدهای تصدی پست ریاست جمهوری خواست که طی ۱۰ روز از ۱۹ آوریل تا ۲۸ همین ماه درخواست‌هایشان را به دادگاه عالی قانون اساسی این کشور ارائه دهند. مخالفان اسد انتخابات را تحریم کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند انتخابات ریاست جمهوری سوریه یک امر تشریفاتی است و اسد قصد دارد با این ترفند برای خودش مشروعیت سیاسی دست و پا کند.