نتایج یک نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما نشان می‌دهد از میان سریال‌های جدید پخش شده در نیمه دوم خرداد ۱۴۰۱، سریال «حکم رشد» از شبکه سه با ۲۴/۳ درصد مخاطب، پربیننده‌تر از سایر سریال‌ها بوده است. بر اساس این نظرسنجی، این سریال رضایت ۷۴ درصدی بینندگانش را «در حد زیاد» کسب کرده است. در همین بازه زمانی سریال‌های «وضعیت زرد ۲» از شبکه دوم صداوسیما با ۹/۵ درصد بیننده، «آقای قاضی» از شبکه دو با ۶/۳ درصد بیننده، «پلاک دو» از شبکه دو با ۶/۲ درصد بیننده و «دهیاری» از شبکه پنج با ۱/۵ درصد بیننده، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. این نظرسنجی به وضوح نشان‌دهنده کاهش شمار مخاطبان صداوسیمای جمهوری اسلامی است که به نظر می‌رسد در رقابت با دیگر رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، قافیه را باخته است. سانسور و ایدئولوژی‌زدگی از جدی‌ترین دلایل ریزش مخاطبان صداوسیماست. این در حالی است که پیمان جبلی، رئیس سازمان صداوسیما، روز چهارم اردیبهشت ۱۴۰۱ در دیدار با «هنرمندان» با اعتراف به کاهش مخاطبان صداوسیمای جمهوری اسلامی، گفت «همه، چه مسئولان صداوسیما و چه برنامه‌سازان»، در کاهش علاقه مخاطب به آثار تلویزیونی مقصر هستند: «باید از خودمان بپرسیم چرا احساس علاقه‌ای که مخاطب به هنرمندان و آثارشان داشت، کاهش یافته است؟ چرا بعضی آثار که در گذشته با هزینه‌های کم‌تر ساخته می‌شد، ماندگارترند؟ همه ما مقصریم و نمی‌توانیم خودمان را تبرئه کنیم.» علاوه بر کاهش مخاطبان سریال‌های صداوسیما، مخاطبان خبر شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی جمهوری اسلامی نیز کاهش چشمگیری پیدا کرده است. بر اساس یک نظرسنجی ایسپا در سال ۱۴۰۰، درصد مخاطبانی که اخبار را در دوسال و نیم قبل از آن از صداوسیما دنبال می‌کرده‌اند، از ۵۷/۷ درصد به ۴۲/۱ درصد کاهش یافته است. در همین بازه زمانی، درصد افرادی که اخبار را از طریق فضای مجازی دنبال کرده‌اند، از ۲۶/۱ درصد به ۴۱/۴ درصد رسیده است. این آمار نشان می‌دهد مخاطبان تلویزیون در زمینه پیگیری اخبار تا آن زمان با ۱۵/۶ درصد کاهش مواجه بوده است در حالی که ۱۵/۳ درصد به مخاطبان فضای مجازی برای پیگیری اخبار اضافه شده.

استرداد پناهجویان افغانستانی از ترکیه که «مهاجر غیرقانونی» خوانده می‌شوند ادامه دارد. روز دوشنبه ۲۷ ژوئن/ ششم تیر، ۱۰۷ پناهجو که در تاریخ‌های مختلف در ترکیه دستگیر شده بودند، از استان «مالاتیا» تحت تدابیر امنیتی و با اتوبوس‌ به فرودگاه منتقل شده و پس از عبور از کریدور امنیتی که به وسیله نیروهای ژاندارمری و پلیس ترکیه ایجاد شده بود، سوار یک هواپیمای متعلق به افغانستان شدند. این هواپیما پناهجویان را به کابل، پایتخت افغانستان رساند. پیش از این، مقام‌های ترکیه اعلام کرده بودند دست‌کم ۱۳۶ پناهجوی افغانستانی را به اجبار و تحت تدابیر شدید امنیتی به فرودگاه منتقل کرده و با هواپیماهای چارتر به افغانستان بازگردانده‌اند. بر اساس گزارش‌های منتشر شده، تنها در عرض یک روز، ۲۷۲ پناهجوی افغانستانی به یک مرکز اخراج پناهجویان در شهر کوجالی در شمال غربی ترکیه منتقل شده‌ و از این‌ تعداد ۱۳۶ نفر روز جمعه سوم تیر به افغانستان برگردانده شدند. مقام‌های ترکیه گفته‌ بودند ۱۳۶ پناهجوی دیگر را هم روز بعد یعنی شنبه به افغانستان برمی‌گردانند. اخراج گروه دوم تا روز یک‌شنبه تأیید یا تکذیب نشد. طبق قوانین بین‌المللی که به صورت روزافزون از سوی مقام‌های کشورهای مسیر و مقصد پناهجویان نقض می‌شود، اخراج متقاضیان پناهندگی بدون رسیدگی و تصمیم‌گیری اولیه در مورد پرونده آنها غیرقانونی است. تا روز شنبه ۲۸ خرداد دست‌کم ۱۸ هزار پناهجو از ترکیه به افغانستان بازگردانده شده‌اند. آنکارا با وجود هشدار سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق بشر در مورد وضعیت وخیم انسانی در افغانستان و نقض حقوق بشر در حکومت طالبان، همچنان به اخراج اجباری پناهجویان افغانستانی ادامه می‌دهد.

سعید دهقان، وکیل بنجامین بریر، گردشگر فرانسوی، سه‌شنبه ۷ تیر/ ۲۸ ژوئن در توئیتر خود اعلام کرد حکم ۸ سال و ۸ ماه زندانِ موکلش قطعی شده است. دهقان گفت در این حکم فرانسه به عنوان «دولت متخاصم» شناخته شد. «همدردی با قربانیان هواپیمای اوکراینی» به‌‌عنوان یکی دیگر از دلایل محکومیت بریر اعلام شد و تخصص در رشته انفورماتیک، داشتن بیش از یک هارد و تلفن همراه هم از دلایل دیگر تأیید حکم بود. شبکه خبری فرانسوی BFM TV روز ۲۵ ژانویه/ ۵ بهمن، به نقل از فیلیپ ولان، وکیل بنجامین بریر اعلام کرد قوه قضایيه جمهوری اسلامی این شهروند فرانسوی را به اتهام «جاسوسی» به هشت سال زندان محکوم کرده و در حکمی جداگانه به اتهام «تبلیغ علیه نظام» برای او حکم هشت ماه زندان صادر کرده‌ است. نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی خرداد ۹۹ بنجامین بریر را پس از پرواز دادن یک «هلی کم» (Helicam) –مینی بالگرد کنترل از راه دور که برای تهیه تصاویر هوایی یا حرکتی استفاده می‌شود- در نزدیکی مرز ایران و ترکمنستان دستگیر کردند. دستگاه قضایی جمهوری اسلامی حدود دو ماه پس از آخرین دفاع بریر در اسفند ۹۹، او را به دلیل عکس‌برداری با هلی‌کم از «مناطق ممنوعه» به جاسوسی و به‌خاطر طرح سئوال درباره حجاب اجباری در شبکه‌های اجتماعی، به «تبلیغ علیه نظام» متهم کرد. او در یکی از شبکه‌های اجتماعی پرسیده بود: «چرا حجاب در جمهوری اسلامی اجباری ولی در سایر کشورهای اسلامی اختیاری است؟» سعید دهقان پیش‌تر از اعتصاب غذای این زندانی در اعتراض به محرومیت از حق تماس تلفنی و ارتباط با خانواده در شب کریسمس خبر داده بود. او در زندان وکیل‌آباد مشهد زندانی است. خانواده بریر دستگیری و محاکمه این شهروند را «گروگان‌گیری» حکومت ایران خوانده‌اند.

سه‌شنبه ۷ تیر گروهی از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بهشتی که در خوابگاه‌های امام علی و الزهرا ساکن هستند در اعتراض به دستور تخلیه ناگهانی خوابگاه و نبود امکانات رفاهی تجمع کردند. خبرهای منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی حاکی آن است که مسئولان قصد دارند اتاق‌های ۳ نفره را به ۴ تا ۵ نفر اختصاص دهند، از این رو خواستار تخلیه فوری اتاق‌ها توسط دانشجویان شده‌اند. در مقابل، دانشجویان تاکید کرده‌اند حاضر به تخلیه اتاق‌ها نیستند. در همین روز دانشجویان دانشکده علوم پزشکی سراب نیز در محوطه دانشکده تجمع اعتراضی به‌پا کردند. علت تجمع دانشجویان اعتراض به ناکارآمدی معاون آموزشی دانشکده عنوان شده است.

بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تامین اجتماعی اهواز سه شنبه ۷ تیر باز به خیابان آمدند و در گرمای سوزان ۴۶ درجه‌ای، مقابل استانداری خوزستان تجمع کردند. بازنشستگان تامین اجتماعی به مصوبه ۱۵ خرداد هیات وزیران معترضند که مطابق آن مستمری بازنشستگان غیرحداقل بگیر تامین اجتماعی، ۱۰ درصد افزایش می‌یابد حال آن که طبق مصوبه شورای عالی کار ۳۷ درصد است. بازنشستگان تامین اجتماعی عموما کارگرانی هستند که پس از ۳۰ سال کار و پرداخت بخشی از حقوق خود برای دوران بازنشستگی، حال با مشکلات معیشتی متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند و قادر به تامین هزینه سرسام آور معیشت و درمان نیستند.

اعتصاب کارگران اورهال پالایشگاه نفت تهران که از دوشنبه ۶ تیر در اعتراض به اضافه‌کاری اجباری و با خواست افزایش حقوق آغاز شده است، سه شنبه ۷ تیر ادامه یافت. کارگران اورهال پالایشگاه تهران سه شنبه نیز در محوطه پالایشگاه تجمع کرده و خواستار رسیدگی به مطالباتشان شدند. اعتصاب در پالایشگاه تهران هزمان است با اعتصاب کارگران پروژه‌ای داربست‌بند عسلویه و کارگران پروژه‌ای تعدادی دیگر از مراکز نفت مانند پالایشگاه آبادان. کارکنان قرارداد دایم نفت شاغل در شرکت ملی حفاری ایران نیز که بر روی دستگاه حفاری ۳۷ فتح کار می‌کنند، از دوم تیر دست در اعتراض به کمبود غذا و آب آشامیدنی اعتصاب کرده‌اند.

به‌دنبال انتشار گسترده ویدئویی در دوم تیرماه در شبکه‌های اجتماعی که در آن ده‌ها نوجوان دختر و پسر در بلوار چمران شیراز با پوشش دلخواه‌شان گردهم آمده و بیشتر دختران حجاب اجباری نداشتند، موجی از تهدید، ارعاب و در مواردی پلمپ کسب‌وکارهای فرهنگی و تفریحی در شیراز به راه افتاده است. چندین کتاب‌فروشی و کافه کتاب، کافه و محل تجمع محبوب جوانان تعطیل شدند و یا با حضور ماموران امنیتی در کارشان اخلال ایجاد شده است. در شبکه‌های اجتماعی از مراکزی چون «مرکز فرهنگی آبی، بوکلند، مودبار، رزگلد، ۴۰۴، بن‌کتو، رلر، بتن و ...» به عنوان مکان‌های پلمپ‌شده نام برده شده است. همچنین به گزارش سایت انصاف‌نیوز در ادامه، کار سرویس دوچرخه‌های اشتراکی شرکت بیدود در این شهر نیز اخلال پیش آمده و کارزاری نیز برای لغو آن شکل گرفته است. به نظر می‌رسد که مسئولین شهر شیراز به نحوی در پی انتقام گرفتن از جوانان شیرازی هستند. برای نمونه ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران (هرانا) تایید کرد که «مرکز فرهنگی آبی» در شیراز پلمپ شده است. مصطفی مشفقیان، معاون فرهنگی شهرداری شیراز در همین رابطه به خبرگزاری انتخاب گفته است که این تعطیلی با حکم شهرداری صورت نگرفته و مربوط به یکی از دستگاه‌های نظارتی است. او گفته است: «نمی‌دانم نیروهای انتظامی یا اماکن بازرسی نسبت به تخلفات ورود پیدا کرده و حکم داده ولی با حکم شهرداری این کافه بسته نشده است.» محمدهادی ایمانیه، استاندار فارس نیز دوشنبه ۶ تیر با اشاره به تعطیلی برخی از مراکز فرهنگی و کتابفروشی‌ها در شیراز، با بیان اینکه «بداخلاقی در شهری که پایتخت فرهنگی است، پذیرفتنی و قابل تحمل نیست، تاکید کرد که با رفتارهایی که اعتقادات عمیق دینی را به سخره بگیرد، برخورد می‌شود.» به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) استاندار فارس همچنین در یک کنفرانس خبری مدعی شد که «این مراکز هم تخلفات ساخت و ساز و کاربری غیرمجاز و کمیسیون ماده ۱۰۰ داشتند و هم مرتکب تخلفات فرهنگی شده بودند.» ایمانیه که از چهره‌های تندرو در شیراز به حساب می‌آید، گفت «چه بخواهیم، چه نخواهیم در کشوری به نام جمهوری اسلامی زندگی می‌کنیم و قابل قبول نیست که در یک فروشگاه کتاب، کشف حجاب شود، لذا تلفیق تخلفات متختلف موجب تعطیلی برخی مراکز شده است.» استاندار فارس در این نشست گفت که «بنده تحمل نخواهم کرد در شهر پایتخت فرهنگی، عده‌ای بداخلاقی کنند و اعتقادات اکثریت قابل توجه مردم را به سخره بگیرند.»

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان روز گذشته دوشنبه ۶ تیر / ۲۷ ژوئن اعلام کرد که به‌زودی «گردهمایی بزرگ علمای دینی» در تالار لویه جرگه کابل برگزار می‌شود. به‌گفته مجاهد از هر ولایت و ولسوالی «علمای دینی» و «سران قوم» شرکت خواهند کرد. او اما تاریخ برگزاری این نشست را اعلام نکرد. خبرگزاری باختر که در اختیار طالبان است پیش از این نوشته بود قرار است طالبان برای بحث درباره‌ مسایل سیاسی، امنیتی و اجتماعی نشستی را در کابل برگزار کنند. همچنین برخی از مقام‌های طالبان گفته بودند که قرار است «علمای دینی» در نشستی در کابل درباره‌ آموزش دختران تصمیم‌گیری کنند. با این حال به این گردهمایی هیچ زنی دعوت نشده است. هانا نویمان، از نمایندگان پارلمان اتحادیه‌ اروپا امروز سه‌شنبه ۷ تیر / ۲۸ ژوئن در توئیتر نوشت که طالبان هر جرگه‌ای بخواهند می‌توانند برگزار کنند، اما «تا زمانی‌که از زنان دعوت نکنند این رویدادها مشروعیت ندارند». نویمان افزود: «این یک ایدئولوژی نیست بلکه واقعیت است، زنان نیمی از افغانستان را تشکیل می‌دهند.» هیدر بار، معاون مدیر بخش زنان دیده‌بان حقوق بشر نیز پیش از این در واکنش به چنین نشستی گفته بود یک نهاد تصمیم‌گیری‌ که زنان را مستثنا ‌کند، نمی‌تواند مشروع باشد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه ۷ تیر/۲۸ ژوئن در دیدار با رئیس قوه قضاییه و جمعی از مسئولان و کارکنان دستگاه قضایی خواستار مبارزه بیش از پیش آزادی دستگاه قضائی با آزادی بیان شد. او به بهانه «امنیت روانی مردم» از قوه قضائیه خواست آزادی بیان را بیشتر از این سرکوب کند و گفت: «امنیت روانی از جمله حقوق عمومی است و دستگاه قضایی باید از نگران کردن و تخریب ذهن مردم به‌وسیله شایعات و اظهارات دروغ و هراس‌افکنِ افراد مشخص یا نامشخص در رسانه‌ها و فضای مجازی جلوگیری کند». رهبر ایران در سخنرانی‌های پیشین مدعی شده بود ایران هدف «تهاجم ترکیبی جبهه دشمن» قرار دارد و دستور داده بود مسئولان «از موضع دفاعی بیرون بیایند و رسانه‌های منتقد را هدف قرار دهند». حکومت ایران در شمار بزرگترین ناقضان آزادی بیان از جمله آزادی رسانه‌ها، در جهان به‌شمار می‌رود. طبق آخرین رده‌بندی سالانه از وضعیت آزادی رسانه‌ها در جهان، ایران از میان ۱۸۰ کشور جهان، در رتبه ۱۷۸م ایستاده‌ است.

عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات در دولت سیزدهم در یک برنامه تلویزیون جمهوری اسلامی گفت که به‌زودی با هماهنگی دستگاه‌های مختلف، برخی پلتفرم‌های فیلتر شده برای یک سری اقشار خاص باز می‌شود. طرح موسوم به «اینترنت طبقاتی» در دولت‌های قبلی نیز انجام شده و برای نمونه نوعی وی‌پی‌ان قانونی با دسترسی بیشتر از کاربران معمولی در اختیار برخی روزنامه‌نگاران، دانشگاهیان و افراد خاصی در حکومت قرار گرفته است. به گزارش وب‌سایت دیجیاتو عیسی زارع‌پور دوشنبه ۶ تیر ۱۴۰۱ در بخشی از صحبت‌‌های خود در برنامه تلویزیونی جهان‌آرا با بیان اینکه اینترنت در اختیار یک استاد با یک کودک بایستی متفاوت باشد گفت که وزارت ارتباطات مسئول فیلترینگ نبوده و کارگروه و ترکیب خود را دارد. او همچنین اعلام کرد که به دنبال آن هستند تا با هماهنگی دستگاه‌های مختلف، در آینده نزدیک برخی اقشار خاص مثل اساتید یا خبرنگاران، برخی پلتفرم‌های فیلتر شده براساس نیاز این افراد برایشان گشایش شود. با توجه به ادبیات مرسوم در بین مسئولان حکومت جمهوری اسلامی احتمالا منظور وزیر از گشایش همان رفع فیلتر است. او همچنین گفت که ارائه اینترنت کودک هیچ ارتباطی با طرح صیانت ندارد و از روز اولی که عهده‌دار مسئولیت وزارت ارتباطات شده است برای اصلاح طرح صیانت اقدام کرده است که در نهایت نام آن چندی پیش به نظام تنظیم‌گری فضای مجازی تغییر کرد، اگرچه مسیر تصویب آن دچار وقفه‌ای شده است. زارع‌پور گفت: «ما ارائه اینترنت با سرعت نور در برنامه‌هایمان داریم و هیچکس به دنبال قطع اینترنت نیست. البته بایستی پلتفرم‌های بومی خودمان را نیز داشته باشیم و از ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم.»

کیاست امیریان، مدیر کل دفتر مدیریت به‌هم پیوسته منابع آب خزر و دریاچه ارومیه سه‌شنبه ۷ تیر گفت: «امسال تراز دریاچه یک‌هزار و۲۷۰ متر و ۶۵ سانتی‌متر بوده و نسبت به سال گذشته در همین زمان ۵۳ سانتی‌متر کاهش را نشان می‌دهد.» امیریان افزود: «مهمترین عامل تأثیرگذار بر تراز دریاچه میزان بارش و روان‌آبی است که وارد آن می‌شود. متأسفانه سال قبل کاهش بارش داشتیم و بارش برف هم در حداقل خود بوده که باعث کاهش جدی تراز شده است، امسال هم در حد پارسال بارندگی داشتیم که نسبت به بلندمدت ۱۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد.» به‌گفته امیریان موجودی آب دریاچه در حال حاضر دو میلیارد و ۷۳۰ میلیون مترمکعب است. او تأکید کرد که اگر قرار باشد دریاچه به تراز اکولوژیک برسد باید کاهش مصرف جدی‌تر پیگیری شود، چون امکان دارد خشکسالی تداوم داشته باشد که در آینده اثرات خود را بیشتر را نشان می‌دهد. دریاچه ارومیه در گذشته‌ای نه‌چندان دور به‌عنوان ششمین دریاچه آب شور جهان، بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه و بزرگترین دریاچه ایران شناخته می‌شد. به‌دلیل سدسازی‌های بی‌برنامه و انجام پروژه‌های انتقال آب از رودخانه‌هایی که به این دریاچه می‌ریختند، دریاچه ارومیه از اواسط دهه ۸۰ شمسی شروع به خشک شدن کرد و در حال حاضر در خطر خشک شدن کامل قرار دارد.

منابع پناهندگی اتحادیه اروپا اعلام کردند که در پی بروز جنگ‌ها، درگیری‌های نظامی و تنش‌ها در جهان، طی سال گذشته درخواست‌های پناهندگی در این اتحادیه افزایش قابل توجهی داشته است. مقام‌های کشور مالت گفتند حدود ۶۴۸ هزار درخواست پناهندگی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا دریافت شده است. این رقم به میزان یک سوم شمار درخواست‌های پناهندگی سال گذشته، افزایش یافته است. بیشتر درخواست‌ها از سوی پناهجویانی از سوریه و افغانستان بوده است. حدود ۲۳ هزار و ۶۰۰ درخواست توسط افراد زیر سن قانونی که بدون همراه هستند ارائه شده است. بر اساس این اطلاعات، آلمان با ۱۹۱ هزار درخواست بیشترین تعداد درخواست پناهندگی در سال ۲۰۲۱ را داشته و پس از آن فرانسه، اسپانیا و ایتالیا قرار دارند. با توجه به جنگ اوکراین، مقام‌های اتحادیه اروپا تاکنون از بیش از ۳,۴ میلیون نفر شهروند اوکراینی حمایت موقت کرده‌اند. نینا گریگوری، مدیر آژانس پناهندگی اتحادیه اروپا (EUAA) گفت تسلط طالبان بر افغانستان و حمله روسیه به اوکراین نشان می‌دهند که الگوهای مهاجرت و پناهندگی چقدر سریع می‌توانند تغییر کنند.